De Berg Arafaat

Arafah, ook wel Arafaat genoemd, is het gebied waar de bedevaartgangers tijdens de Hadj samenkomen. Het is een uitgestrekt terrein met een vastgestelde locatie en grenzen, die door generaties heen zijn overgeleverd. Vanwege de grote bekendheid van deze plek is verdere uitleg nauwelijks nodig.

Een opvallend kenmerk van ‘Arafah is Jabal ‘Arafah, een kleine berg in het midden van het gebied, gevormd door opeengestapelde harde rotsblokken. Deze berg staat algemeen bekend als Jabal ar-Rahmah (de Berg van Genade) en werd onder de vroegere Arabieren ook Jabal Ilaal genoemd.

Sommige geleerden zijn er echter tegen om de berg Arafaat Jabal ar-Rahmah (de Berg van Genade) te noemen, omdat dit de misvatting zou kunnen wekken dat de Allahs genade alleen neerdaalt op degenen die zich op de berg bevinden. Bovendien kan het beklimmen van de berg en daar verblijven als misleidend worden beschouwd.

Naamgeving en locatie

Arafah is een van de meest belangrijke plaatsen in de islam en vormt een essentieel onderdeel van de Hadj. De Profeet Mohammed ﷺ benadrukte het belang van Arafah door te zeggen: 

"De Hadj is Arafah" [A-tTirmidhi en an-Nasa’i]

Dit betekent dat het staan op de vlakte van Arafah tijdens de Hadj zo belangrijk is, dat de Profeet het beschouwde als het belangrijkste ritueel van de hele bedevaart. Arafah ligt buiten de grenzen van het gewijde gebied van Mekka, ongeveer 21 kilometer ten oosten van de stad. Het is een van de belangrijke plekken waar de pelgrims langskomen op hun route van Mina naar Muzdalifah. In het westen grenst Arafah aan de vallei van Urana, en in het zuiden aan Muzdalifah.

De vlakte van Arafah omringt Jabal Arafah, een berg van ongeveer 300 meter hoog. De berg wordt omringd door een halve cirkel van heuvels, terwijl de vallei van Urana in het westen ligt. Deze vallei bevindt zich buiten de grenzen van het heilige gebied.

Er zijn verschillende verklaringen voor de naam "Arafah". Eén uitleg is dat Adam en Eva elkaar hier ontmoetten na hun afdaling uit het Paradijs. Een andere verklaring verwijst naar de profeet Ibrahim, aan wie de engel Gabriël (Djibriel) de bedevaartsrituelen onderwees. Toen Gabriël vroeg: "Weet je het nu?", antwoordde Ibrahim: "Ik weet het." ('Araftu)

Sommigen menen dat de naam is afgeleid van ‘arf, wat "geur" of "parfum" betekent, omdat de plek als heilig en gezegend wordt beschouwd. Anderen zien het als een verwijzing naar de manier waarop gelovigen hier Allah beter leren kennen door aanbidding en smeekbeden.

Het belang van de dag van Arafah

De Dag van Arafah, de negende dag van de maand Dhu al-Hijjah, heeft een bijzondere status in de islam. Over deze dag zei de Profeet Mohammed ﷺ: 

"Er is geen dag waarop Allah meer mensen bevrijdt van het Hellevuur dan op de Dag van Arafah." [Muslim]

De Profeet ﷺ zei ook:

"De beste smeekbede is die van de Dag van Arafah. Het beste wat ik en de profeten vóór mij hebben gezegd is: ‘Lā ilāha illa Allāh waḥdahū lā sharīka lahū, lahū-l-mulku wa lahū-l-ḥamdu wa huwa ‘alā kulli shay’in qadīr.’" [At-Tirdmidzie]

Op deze dag bidden de pelgrims de Dohr en Asr gebeden gezamenlijk met adaan en twee iqaamah. Vervolgens brengen ze de rest van de dag door met het verrichten van smeekbeden en het gedenken van Allah tot zonsondergang. Het verblijf op Arafah begint na het middaguur en eindigt bij het aanbreken van Fajr de volgende dag. Dit ritueel is een essentieel onderdeel van de hadj; wie het niet uitvoert, heeft zijn hadj niet volbracht.

Belangrijke plekken bij Jabal Arafaat

Jabal ar-Rahma (Berg van Genade)

Jabal ar-Rahma is een kleine heuvel in het midden van de vlakte van Arafah. Veel pelgrims klimmen op de berg op de dag van Arafah, hoewel dit niet verplicht is. Het is toegestaan om overal op de vlakte te staan. De Profeet ﷺ zei hierover:

"Ik heb hier gestaan, maar heel Arafah is een plaats om te staan." [Muslim]

Moskee Namira

Moskee Namira bevindt zich aan de westelijke rand van Arafah. Deze moskee is gebouwd op de plek waar de Profeet ﷺ zijn beroemde afscheidsrede hield en vervolgens de Dohr en Asr gebeden gezamenlijk verrichtte. Halverwege de tweede islamitische eeuw, in de vroege periode van het Abbasidische kalifaat, werd op de plek waar de Profeet Mohammed ﷺ zijn afscheidsrede hield deze een moskee gebouwd.

Door de eeuwen heen is de moskee meerdere keren uitgebreid, tot een huidige oppervlakte van 124.000 vierkante meter. HHet gebouw heeft twee verdiepingen en biedt ruimte aan meer dan 300.000 gelovigen, met uitgebreide sanitaire voorzieningen en een geavanceerd koelsysteem. Dit systeem, speciaal ontworpen voor de grote toestroom van pelgrims tijdens de hadj, omvat industriële airconditioning, geavanceerde luchtcirculatie en mogelijk verdampingskoeling, waardoor de temperatuur aangenaam blijft, zelfs bij extreme hitte.

Vallei van Urana

De vallei van Urana ligt net buiten de grenzen van Arafah en vormt de scheiding tussen het gewijde gebied (haram) en het ongewijde gebied (hil). Het voorste gedeelte van moskee Namira bevindt zich in deze vallei, waardoor pelgrims moeten opletten dat ze binnen de grenzen van Arafah staan wanneer ze bidden.

Moskee al-Sakhraat

Deze moskee bevindt zich aan de voet van Jabal ar-Rahma en markeert de plek waar de Profeet ﷺ tijdens zijn afscheidsbedevaart stond. De moskee is omringd door een lage muur en bevat grote stenen waar de Profeet ﷺ naast stond terwijl hij op zijn kameel zat.

De Hadj op de vlakte van Arafah

Het tafereel op de dag van Arafah is indrukwekkend: miljoenen pelgrims, allen gekleed in eenvoudige witte ihram-kleding, verzamelen zich op de vlakte. Ondanks hun verschillende talen, culturen en afkomst zijn ze verenigd in hun aanbidding van Allah. Ze smeken om vergiffenis, verheffen hun handen in gebed en tonen zo hun nederigheid voor Allah. Dit tafereel symboliseert de eenheid van de moslims en herinnert aan de Dag des Oordeels, wanneer alle mensen gelijk zullen zijn voor Allah.

Conclusie

Arafah is niet slechts een geografische locatie of een ritueel onderdeel van de Hadj, maar een plaats met diepe spirituele betekenis. Hier komen miljoenen pelgrims bijeen om hun overgave aan Allah te tonen en vergiffenis te vragen. De dag van Arafah is daarom niet alleen belangrijk voor de pelgrims, maar ook voor alle moslims wereldwijd, als een dag van vergeving, barmhartigheid en bevrijding van het hellevuur.