De Drie Vormen van Hadj

De Hadj is een van de vijf zuilen van de islam en een groots ritueel dat iedere moslim in staat stelt dichter tot Allah te komen. Allah, de Verhevene, heeft drie soorten vormen (nusk) vastgesteld voor de Hadj, zodat het geschikt is voor verschillende omstandigheden en mogelijkheden van de pelgrims. Deze drie soorten zijn: Tamattu‘, Ifrad, en Qiran, elk met specifieke regels en kenmerken.

1. Tamattu‘

Definitie: De pelgrim begint met de Umrah tijdens de maanden van de Hadj (Shawwal, Dhu'l-Qi'dah en de eerste tien dagen van Dhu'l-Hijjah) en zegt: "Labbayk ‘Umrah".

Voorwaarden voor Tamattu':

1. In de maanden van de haddj beginnen met de Umrah:
   De pelgrim moet de ihraam aannemen met de intentie om de ‘umrah uit te voeren binnen de vastgestelde maanden voor de Hadj.

2. De Hadj voltooien in hetzelfde jaar:
   Na het voltooien van de Umrah dient de pelgrim in datzelfde jaar ook de Hadj te verrichten.

3. Niet reizen tussen de Umrah en de Hadj:
   Het is vereist voor de Tamattu'-pelgrim om niet te reizen tussen de Umrah en de Hadj. Over deze voorwaarde bestaat volledige overeenstemming tussen de vier islamitische rechtsscholen.

Uitvoering:

• De pelgrim verricht bij aankomst in Mekka de Tawaaf en Sa’i voor de Umrah, scheert of knipt het haar en komt uit de staat van Ihram.
• Op de achtste dag van Dhu’l-Hijjah (Yawm at-Tarwiyah) treedt de pelgrim opnieuw in de staat van ihram, ditmaal met de intentie voor de Hadj. Vervolgens voltooit hij de rituelen van de hadj, waaronder het slachten van een offerdier..

Bijzonderheid: Het is niet verplicht dat de Hadj en de Umrah namens dezelfde persoon worden uitgevoerd. Over deze bepaling zijn de vier islamitische rechtsscholen het unaniem eens. Hierdoor is het mogelijk om tijdens de Tamattu' de ‘Umrah namens de moeder en de Hadj namens de vader uit te voeren.

2. Ifrad

Bij deze vorm van Hadj neemt de pelgrim de ihraam uitsluitend aan met de intentie voor de Hadj door te zeggen: "Labbayka Allahumma Hajjan" (O Allah, ik ben hier om de Hadj te verrichten). Vervolgens voltooit hij alle rituelen van de Hadj totdat deze volledig is afgerond.

De pelgrim hoeft slechts één keer de tawaf uit te voeren, namelijk de Tawaf al-Ifadah, en één keer de Sa’i, die geldt als de Sa’i van de Hadj. Hij mag pas uit de staat van ihraam treden op Yawm an-Nahr (de dag van het offer). Er is geen verplichting tot het slachten van een offerdier, maar het wordt wel aanbevolen.

Verschil met Qiran: Bij Ifrad is er geen verplichting om een offerdier te brengen.

3. Qiran

Definitie: De pelgrim combineert de intentie voor zowel de Umrah als de Hadj en zegt: "Labbayk ‘Umrah wa Hajj" (O Allah, ik ben hier om de Umrah en de Hadj te verrichten). 

De handelingen van de Qarin (pelgrim die de Hadj en ‘Umrah combineert)

De handelingen van de Qarin en de Mufrid (pelgrim die uitsluitend de Hadj verricht) zijn identiek. De Qarin volstaat met één ihraam, één tawaf en één sa’i. Hij mag pas uit de staat van ihraam treden op Yawm an-Nahr. De Qarin voert uitsluitend de rituelen van de Hadj uit, waarbij de handelingen van de Umrah volledig zijn opgenomen in de rituelen van de Hadj.

Verplichting van het offerdier voor de Qarin

De Qarin is verplicht een offerdier te slachten, tenzij hij tot de inwoners van de omgeving van de Masjid al-Haram (de Heilige Moskee in Mekka) behoort. Over deze verplichting bestaat volledige overeenstemming tussen de vier islamitische rechtsscholen.

Bewijs voor de Keuze tussen de Drie Rituelen

De Sunnah biedt duidelijke bewijzen dat de pelgrim mag kiezen tussen de drie soorten rituelen. In een overlevering van Aisha (moge Allah tevreden met haar zijn) staat:

"Wij gingen op reis met de Boodschapper van Allah ﷺ tijdens zijn afscheidsbedevaart. Sommigen van ons verrichtten de Umrah, sommigen combineerden de Hadj en de Umrah, en anderen verrichtten alleen de Hadj." [Al-Bukhari en Muslim]

Ook zei de Profeet ﷺ:

"Wie de intentie wil maken voor zowel de Hadj als de Umrah, laat hem dat doen. Wie alleen de Hadj wil doen, laat hem dat doen. En wie alleen de Umrah wil doen, laat hem dat doen." [Al-Bukhari en Muslim]

Welke Vorm Heeft de Voorkeur?

• Qiran: Wordt aanbevolen als de pelgrim een offerdier meeneemt van buiten de Gewijde Zone, omdat de Profeet ﷺ zelf dit ritueel verrichtte.
• Tamattu‘: Wordt aanbevolen voor wie geen offerdier kan meenemen, omdat de Profeet ﷺ zijn metgezellen aanmoedigde om dit ritueel te kiezen.

Samenvatting

De drie soorten rituelen bieden flexibele opties die door Allah zijn voorgeschreven om de Hadj toegankelijk te maken voor alle moslims, ongeacht hun omstandigheden. De Profeet ﷺ moedigde aan om het gemakkelijk te maken en benadrukte dat de Hadj een daad van aanbidding is die zonder onnodige moeilijkheden moet worden uitgevoerd.